Iedereen gaat het in zijn of haar roeicarrière een keer meemaken: omslaan. Op 11 oktober overkwam het mijzelf en mijn twee mederoeiers, hier aangeduid als “W” en “A”, in de Te Werve, een C2x+.  Ter Lering ende Vermaeck, op suggestie van Nico in de instrukteurs-app (“het gaat mij erom dat je er veel van kan leren”), een korte analyse van onze ondergang: wat ging er fout, en was dat te voorkomen?  

Plaats van het noodlot (er zal binnenkort een gedenkplaat worden onthuld): de brug over de Nieuwe vaart richting Stompwijk, waar de Veenpoldersweg over de vaart kruist, zo’n 3.5 km van de vereniging (google maps). Dit is een bekende wisselplaats voor roeiers op de route van- en naar ’t Geertje. Onder de brug zijn twee lage betonnen platformen rond de brugpilaren, waar aanleggen en uitstappen mogelijk is. De platformen zijn kort en bieden weinig houvast (glad beton). De riemen moeten opgeheven boven het beton, maar niet onder de normale 90-graden hoek met het boord omdat ze dan de brugpilaren raken. Het vereist een ietwat complexe actie van riemen oplichten en een soort van boven water slippen, met de riemen op het platform.
Ik was de stuur ten tijde van het noodlot, W zat op boeg, en A op slag. We naderden het platform met de bedoeling aan bakboordzijde van de boot aan te leggen.

Wat ging er nu fout? In feite drie dingen:

Fout 1:  ik liet net iets te laat lopen, en daardoor kwamen we met nog nét iets te veel snelheid aan, met als gevolg dat we het erg korte betonnen platform, met toch al weinig houvast, dreigden te overschieten.

Fout 2: de boeg, zijn bakboordriem al boven het beton, probeerde in een natuurlijke reflex het overschieten te voorkomen door met zijn arm over bakboord naar de hoek van het platform te reiken.

Fout 3: de slag worstelde ondertussen ernstig met zijn bakboordriem (niet bevorderlijk voor de balans), aarzelend tussen de riem oplichten en slippen, en leunde daardoor niet op de stuurboordriem om veilig boord te houden.

Het ging vervolgens allemaal heel snel: opeens hellen we over naar bakboord en voor we het goed en wel beseffen gaan we om, het water in. Tja, daar dobber je dan. Gelukkig was het niet koud.

Wat kunnen we van onze ervaring leren?

De voornaamste les is: als roeier, reik nooit naar, en buig je nooit over naar, de walkant!

Leun over naar de waterkant en leun altijd op de van de wal afgekeerde riem, met het blad plat op het water, wat er ook gebeurd. Laat het vastpakken van de wal (met pikhaak) over aan de stuur (en ook die moet oppassen met zijdelings richting de wal buigen!). Bij de instructie vertel ik dit leerling-roeiers altijd, vóór het oefenen met slippend aanleggen, maar het kan duidelijk geen kwaad het te blijven herhalen. Onderdruk natuurlijke grijpreflexen en keer je altijd af van de kant waar je géén veilig boord kunt houden. Zo voorkom je een onvrijwillige zwemoefening.

Marco Langbroek

Noot: meer over hoe te handelen bij omslaan lees je op de website (Veiligheid): https://www.rvrijnland.nl/omslaan