Op weg naar de sociëteit van onze vereniging waar ik had afgesproken met Jacques en Bert zag ik een van de laatste houten boten van de vereniging op de botenwagen liggen. “Waar gaat die naartoe”?, vroeg ik aan Johan, die daar doende was. “Naar Odessa”, zei hij. Blijkbaar was een van de nieuwe roeiverenigingen in den lande aan mijn aandacht ontsnapt, dus ik vroeg waar die dan wel gevestigd was. “In Oekraïne”, was het droge antwoord. Daar zit dus een verhaal achter.

Overigens is de Sjoerd Vrind genoemd naar een ‘Varsity-overwinnaar’ van Njord in 1954 en de boot was bij Njord overcompleet, waardoor hij in bezit kwam van de RV Rijnland. We spreken overigens over een ongestuurde vier die, meen ik, aan de vloot van Njord is toegevoegd toen ik daar in de jaren zeventig van de vorige eeuw nog rondliep. Maar nu gaat hij naar Oekraïne in het kader van een inzamelingsactie van de Nederlandse Roeiverenigingen voor de roeivereniging “Chornomorets” in Odessa. Een tiental verenigingen, waaronder De Maas, Viking, Cornelis Tromp, Assen, Orca, Willem III en Rijnland, heeft boten, riemen, een ergometer en zelfs een botenwagen geschonken aan de genoemde roeivereniging. Dat wordt allemaal verzameld op de Bosbaan in Amsterdam, waarna alles richting Odessa gaat.

We kennen Odessa natuurlijk van de film “Pantserkruiser Potjomkin”, waar de matrozen soep met bedorven vlees weigerden te eten en aan het muiten sloegen. Ze gingen naar de havenplaats Odessa waar de bekende scene, waar door het leger op de muiters geschoten werd en opeens een kinderwagen van de trappen aldaar rijdt, gemaakt werd. Wisten jullie dat het eerste contact tussen de Amerikanen en de Russen op 25 april 1945 aan de Elbe in een roeiboot plaatsvond. De Amerikanen waren in een roeiboot overgestoken en ontmoetten daar Russische soldaten, maar de propagandamachine vond het geen geschikte plek, dus werd naar het plaatsje Torgau uitgeweken. Toen Njord omstreeks 1950 deelnam aan internationale wedstrijden, zaten sommige Oost-Europese landen in op de Duitsers buitgemaakte roeiboten, waar de namen van bekende oorlogsleiders slecht overgeschilderd waren, aldus de bootsman, die daar graag “op mijn erewoord waar” aan toevoegde.

De “Vrind” dus naar Odessa, na eerst voor Njord en later Rijnland in de vaart te zijn geweest. Misschien maakt de boot daar geschiedenis, het liefst op internationale roeiwedstrijden, maar misschien als kanonneerboot in de strijd tegen de Russen. Je weet maar nooit.

Joost Paijmans