Grote schepen varen voor hun brood! Houd daar rekening mee en denk niet dat zij geen rekening houden met de roeiers. Hierbij enige uitleg.

Omgaan als roeiers met grote schepen:
Mijn hele leven heb ik gevaren op allerlei manieren en in allerlei vormen. Vooral veel gevaren en grote reizen gemaakt met zeilende platbodems. Daarbij heb ik ook op gemotoriseerde grote schepen gevaren en ben in het bezit van een geldig Groot vaarbewijs A/B en marifoonbewijs+ GMDS module. Door die ervaring kan ik je uitleggen hoe het is voor een schipper die aan het roer staat van een vrachtschip, om door al die kleine roeibootjes heen te moeten varen.

Wij roeien op een Klasse IV kanaal (vertaalt in wegentaal een 4-baans snelweg). De schepen die hier varen zijn meestal Kempenaars. De lengte/breedte/geladen diepte is: 55 meter/6,60meter/2,50 meter. Geladen vervoert hij 655000 kg (655 ton). Dat zijn 22 gevulde vrachtwagens. Stelt je eens voor wat een waterverplaatsing dat teweeg brengt. De schipper staat 50 meter verwijderd van de voorkant van het schip en kan (ook al zou hij een camera hebben) niet goed zien wat er vlak voor zijn boeg gebeurt. Wij als roeiers zitten heel laag en je bent voor de schipper een hele tijd niet zichtbaar.

Hij kan door de diepgang en waterverplaatsing helemaal niet hard varen. Maar hij kan ook niet: het schip gelijk stil leggen. Als hij de schroef hard in zijn achteruit zet zwieren kop en kont door het weinige water wat nog onder het schip staat niet de kant op die je zou willen. De schipper is eigenlijk volkomen machteloos als er opeens een roeiboot besluit voor hem langs te varen of niet op tijd aan de kant gaat. Of nog erger omslaat.  Ik kan je verzekeren dat de schipper “peentjes” schijt als hij door zoveel roeiboten omringt wordt. In het Binnenvaart politie reglement staat dat men elkaar voorrang verleend en niet dat je voorrang hebt. Ook staat erin dat je alle mogelijkheden om een aanvaring te voorkomen moet benutten. Iedere boot en iedereen die het water op gaat hoort de regels van het BPR (binnenvaart politie reglement) te kennen en zo niet het BPR bij je te hebben. Dat staat in de wet. Maar als ik dat vraag aan de “Handhavers” die hier voorbij varen, vraag over het BPR, weten ze niet eens wat het is. Alle sloepjes, vissersbootje, rubberbootjes, kruisertjes en jachtjes zijn continu in overtreding van het BPR. Zo’n 6000 overtredingen per zaterdagmiddag. Daar mag je van mij op mopperen. Maar niet op de grote vrachtschepen die voor hun brood varen.

Dus, als we ze tegen komen, ga rustig naar stuurboord wal en laat je rustig door het dal, die onstaat door de waterverplaatsing, glijden. En niet er vlak voorlangs roeien. Ga nooit stoppen met roeien. Maar blijf roeien om uit de weg van het vrachtschip te komen. Ik hoop dat je iets meer begrip en respect hebt gekregen voor de schippers die met vrachtschepen door ons water varen en dat deze mensen wel heel goed kunnen varen. Als ze een bocht nemen doen ze dat altijd “om de kop in de bocht te zetten” zodat hij niet met zijn kont tegen de kant komt. Dan lijkt het alsof het schip recht op je af komt. Maar zodra hij uit de bocht is zie je dat hij weer recht in de vaart  ligt. Als het schip leeg is heeft hij druk op zijn roer nodig om het schip goed te kunnen sturen. Daarom komt er vaak wat meer schroefwater omhoog. Maar kijk goed!!! Hij produceert niet meer golfslag! Wel ontstaat er zuiging waardoor het water ineens zakt en daarna weer omhoog gaat. Als je dan aan het vlot ligt kan je boot onder de balk komen. Houd daar rekening mee.

Waarom maakt de ene watersportboot meer golven dan de andere:
Ik probeer naar aanleiding van het gezegde “lengte loopt” en “rompsnelheid ” een klein tipje van de sluier op te lichten.
Zoals iedereen weet ga je in een acht veel sneller dan in de skiff. Dat is niet alleen omdat je met meer man bent maar ook dat hoe langer het schip is hoe sneller het vaart. Dus een scheepje van 10 meter vaart sneller dan een scheepje (met dezelfde vorm) van 7 meter. De romp van het schip en de lengte op de waterlijn bepalen de rompsnelheid van het schip. En het is niet mogelijk om harder te varen dan de rompsnelheid. Dat wordt wel geprobeerd door de watersporter die hier niet mee bekend is. Ze zetten de motor op volle kracht om sneller te kunnen varen. De teveel aan energie producerende schroef (motor) wordt omgezet in een hekgolf en dus voor ons roeiers een zeer vervelende golfslag. Dat is altijd erg jammer: 1. omdat de boot niet harder gaat, 2. verspilde energie en 3. ergernis voor de mede watersporter. En als mensen roepen “ik mag 12 km. per uur varen” zeg ik altijd “het is geen auto”.

Dit is een simpele uitleg van één van de aspecten van golfslag. Er spelen ook oorzaken mee van de vorm van het kanaal, diepgang van het kanaal, de beschoeiing. Ook op het grote water en op meren heb je met heel veel soorten golfslag en veroorzakers van golfslag te maken.

Er staan overal borden dat je geen hinderlijke golfslag mag veroorzaken!  Bij mooi weer is er geen boot die zich er aan houd, maar wel de grote vrachtschepen.

Saskia de Vlas