“Wat inspireert jou bij het roeien?” luidt de nieuwe VG8-blog-opdracht. Dat heeft al tot een schilderij en een paar inspirerende uit-de-boot-kijk-verhalen geleid. Voor mijn inspiratie blijven we binnenboord. Kort gezegd: De Haal.

De haal. Die merkwaardige beweging vol tegenstrijdigheden, die je nooit volledig zult beheersen. Tijd nemen voor een inpik die geen tijd mag kosten. De boot naar achter trappen, terwijl die naar voren moet. Het water loslaten dat je houvast is. Rustig blijven rijden als je achterligt Eeuwig op weg naar de horizon die “perfectie” heet. De moeilijke leerjaren, waarin harder trekken onvermijdelijk de techniek aantast. Denk aan de volgers langs de Bosbaan, die in hun remmen knijpen als de jonge achten hun tussensprint plaatsen.  De lange winter waarin het kwartje valt, en je het ritme ontdekt. Waarna je in een volgend dilemma belandt. Vanaf nu is de betere haal de hardere haal. Meer kracht geeft meer ritme. Weet je eindelijk hoe het moet, maar loop je tegen je fysieke grenzen aan. En maak je een keer een goeie, dan is er geen garantie dat de volgende ook lukt.

De haal. Hij is en blijft ongrijpbaar. Tien deelbewegingen die tot één vloeiend geheel gecoördineerd moeten worden. Alles wat je meer beweegt is ballast. Verloren energie, verloren balans. Een probleem met vele bijna-oplossingen, die we dus maar stijlen noemen. Hoe vaak heb ik niet naar een WK-uitzending zitten kijken en gedacht: dat lijkt echt nergens op. Steevast staat die ploeg even later met betraande ogen naar hun volkslied te luisteren. Ik heb me er inmiddels bij neergelegd: perfecte halen maken bestaat niet. Het beste compromis wint. Je kunt het frustrerend noemen. Maar je kunt ook zeggen: een spannende zoektocht, die nooit verveelt. Inspirerend!

De roeisport is hierin niet uniek. “Af en toe is de gedroomde perfectie bijna haalbaar” kopte de Volkskrant vorige week. Dat ging over schaker Hein Donner. Fietsen is anders. Ja, ook heerlijk om te doen. Voorjaarszonnetje, glad asfalt, vetverbranding – op de fiets kan je volledig onthecht raken. Helemaal zen zou ik zeggen als ik wist wat dat betekende. Maar in die perfectie schuilt ook het gevaar van verveling, zoals verzameldrift verdwijnt zodra je verzameling compleet is. Het is precies de spanning van het roeien die je mist. Terugkerend probleem op de fiets is waarmee je je hoofd bezig moet houden. In de boot heb ik dat nog nooit gehad. 

En schaatsen? Inderdaad, ook een beweging met tegenstrijdigheden. Letterlijk en figuurlijk een balanceer act. Een onverklaarbare zwabbervoet kan een kampioenscarrière verpesten. Eeuwig zoeken, altijd een coach nodig. Ook mooi. Maar schaatsen mist die andere inspiratiebron van het roeien: De Ploeg. Wij roeiers hoeven niet in ons eentje te zoeken. Als we uitgeskifft zijn stappen we in de acht, en zijn we fysiek en mentaal verbonden. Acht halen op zoek naar één balans, één ritme. Een stiekeme correctie als het ergens in de boot rommelt. Opgetild worden als je het zelf even niet trekt. Samen op weg naar de horizon. Gelukkig ligt er een sluisje.  

Jaap Stumphius