De Voorschotense driehoek: Bert, Jörg en Wouter vertrok opgetogen naar RV Iris te Lisse. Immers na het hondenweer van dinsdag, scheen woensdag de zon en waren de vooruitzichten prima volgens de voorspellingen. Dat appte ik ook aan Lanny. De werkelijkheid bleek anders. Bij RV Iris werden wij keurig opgewacht door de voorzitter mevrouw Elies de Jong mit Kaffee und Kuchen. Tijdens haar briefing werden 2 wijzigingen in de route aangegeven (zie XX).

1. Sloot later van de Ringvaart gaan vanwege passeerproblemen met fluisterboten van de Keukenhof.
2. Afbuiging naar Sassenheim vervallen vanwege aanvallen door broedende zwanen.

Vervolgens werden de wherry Adri Hiemstra en de C4-en Duivenvoorde en H. de Lange te water gelaten, te bezetten door 15 Rijnlanders en startten we richting Ringvaart. Even leek het erop dat de bakboord afslag naar het Elsbroekkanaal of Zilkvaart verspert was. Een 85 meter lang  zandschip lag dwars in de Ringvaart met heel veel schroefwater. De vrachtboot bleek te vertrekken van de loshaven voor zand van de verderop gelegen Kalkzandsteenfabriek Silka. Gelukkig was zijn manouvre afgerond voor we bakboord uit moesten. 
In de Zilkvaart (Elsbroekkanaal) hadden we weer last van ruig schroefwater, nu van een sleepboot manouvrerend met duwbakken met zand voor de fabriek. Een krachtige fluit op de vingers van stuurman Wouter maakte onze aanwezigheid kenbaar aan de sleepbootkapitein die direkt zijn motor in de vrij zette zodat we zonder gevaar konden passeren. 

Na de onderdoorvaart van de N208 Sassenheim Lisse Hillegom, met een brug met nog authentieke jaagpaden onder het brugdek, https://oudlisse.nl/historie/veenenburgbrug-wordt-gesloopt/  kregen we aan bakboord de eerste prachtige bollenvelden met rode tulpen en aan stuurboord de in 1899 opgerichte Kunstzandsteenfabriek Aernoud (nu Silka) te zien. Kunstzandsteen en bollenteelt hebben een interessante symbiose.

In 1899 kwam Arnoud Hendrik baron van Hardenbroek van Ammerstol via een erfenis van zijn vrouw in het bezit van een duingebied, namelijk het landgoed Veenenburg tussen Hillegom en Lisse. Samen met de buren van het aangrenzende landgoed Elsbroek richtte hij in 1902 de nog steeds bestaande “Maatschappij tot exploitatie van de gronden Veenenburg-Elsbroek” op. En hij stichtte de kunstzandsteenfabiek Arnoud, die in 1904 in bedrijf kwam.
De landhuizen werden gesloopt; de duingebieden werden afgegraven. De afgegraven terreinen werden verpacht en bleken zeer geschikt voor bloembollenteelt. Het afgegraven duinzand werd voor vele doeleinden gebruikt en was ook de grondstof voor de Arnoud, zoals kunstzandsteenfabriek kortweg genoemd werd.
Bron: http://www.industriespoor.nl/Arnoud.htm

Het zand dat vrijkwam na het vlakken van de duinen voor de bollenteelt werd gemengd met kalk en in strengen geperst voor het maken van stenen voor de bouw. Later werd zand gebruikt dat vrijkwam bij het graven van het Valkenburgse-meer. Vlak voor het einde van de Zilkvaart, net voor de Leidse vaart, kruis je de Oude Lijn de oudste spoorlijn van Nederland aangelegd in 1839 van Amsterdam naar Haarlem en in 1842 verlengd met het traject Haarlem -Leiden.

Waar we eerst nog in de luwte van het bos voeren, kregen we bij de Leidse vaart de volle wind van bakboord op de boeg. Alles werd uit de kast gehaald om te ronden over bakboord. Toen zeer stevige tegenwind op de Leidse vaart waar vol opgestuurd moest worden en af en toe Bakboord best om niet aan lager wal te komen. De lucht werd almaar donkerder en donkerder, roeiers wilden rusten en zochten we al een schuil-aanlegplek. Tevens begon het te regenen. Enige marginale mogelijkheid waren 2 woonboten met plankier aan de zijkant. Ondanks de als stootwil opgehangen autobanden kregen we de C4 langszij en met moeite de de dollen onder het plankier geprutst.

Bij de achterste woonboot ging een raam open. Marijke riep “willen een pot koffie kopen”, waarop de uiterst  charmante vrouw ons uitnodigde om maar binnen te schuilen en koffie te komen drinken. Bleek dat de dame Marjan en haar ega net voor corona de woonboot gekocht hadden en nu B&B de Drijvende Tulp runden. Ondertussen passeeerden de Adri Hiemstra en Duivenvoorde ons in de hevige regenval en keken de bemanningen met jalourse blik naar onze schuilplek en de verse espresso. Onze gastvrouw bleek een struisse Friezin te zijn uit de Friese wouden met grote affiniteit met watersport, o.a. 470 zeilster. De regen hield niet op en ondanks de heerlijke espresso, toch maar de stoute schoenen weer aangedaan en vertrokken.

Een halve kilometer verder lag een lege wherry aan de kant. Gelukkig bleek de bemanning een prima schuilplek gevonden te hebben bij heel gastvrije mensen aan de wal. Na nog een flink stuk Leidse vaart (vanaf Leiden heet het natuurlijk Haarlemmer trekvaart) is het bakboord uit. Dat is nog een interessante manouvre. De duiker onder het spoor ligt direkt aan de vaart en is ook nog zeer smal. Je moet ronden over BB, achteruit varen tot de andere kant, aanloop nemen en slippend onder de duiker door. De harde wind woei naar het noorden en het water stroomt dezelfde kant op dus je verlijert flink. Eerste draaien gingen dan ook fout dwz boot was hartlijn bruggat alweer voorbij. Daarna ruim stroomopwaarts van het bruggat gerond, ons dwars laten drijven en meenemen door wind en stroom tot net boven de hartlijn bruggat en toen met een paar harde halen en slippen door de passage. Ik vroeg mij af waar de stroming vandaan komt. Later bedacht ik mij dat de regen en het water van de oude Rijn behalve bij Katwijk naar zee gepompt wordt ook via Haarlem, Spaarne en Noordzee kanaal bij IJmuiden geloost wordt. De sloot naar Sassenheim kent ook nog diverse interessante stukken. Zo is de breedte sterk wisselend van voldoende tot veel te weinig om te roeien, dus Pieterburen, met diverse obstakels langs de kanten zoals palen bomen takken, maar ook te weinig diepte langs de kant waar je blad de grond raakt. Na Sassem volgt nog een mooi kronkelend water tot de roeiclub. Kortom een leuke toertocht met alle aspecten, die toeren zo leuk maakt. 
 

Wouter Koel