Naar aanleiding van een aantal recente gevallen van onderkoeling willen we graag jullie aandacht voor het volgende:

• Onderkoeling is een ernstige en soms zelfs levensbedreigende situatie.
• Probeer dit dus te allen tijde te voorkomen! Draag in de winter meerdere lagen kleding, een muts en let extra op bij regen of wanneer je na een roeibeurt (bezweet) gaat sturen.
• Weet hoe je onderkoeling herkent en wat je moet doen wanneer het jou of een ander toch overkomt:

Belangrijk: laat het opwarmen niet te snel gebeuren: (dus niet onder een warme douche of warm bad). Hierdoor verwijden de bloedvaten zich en zal de bloeddruk vrij plotseling dalen. Er kan dan een collaps met bewustzijnsverlies optreden. 

Fase 1: ingrijpen vereist

De eerste fase van onderkoeling: rillen; koude, bleke en droge huid; eerst hyperventilatie, daarna langzame en oppervlakkige ademhaling; verwardheid, vermoeidheid en suffigheid. Deze symptomen hoeven niet allemaal voor te komen, wat de constatering van onderkoeling moeilijker maakt.

• Voorkom verdere afkoeling, zorg voor een warmere omgeving, wikkel hem/haar in een (isolatie)deken (inclusief hoofd). Vraag indien mogelijk om professionele hulp.
• Laat het opwarmen niet te snel verlopen, dus niet onder een warme douche of warm bad. Hierdoor verwijden de bloedvaten zich en zal de bloeddruk vrij plotseling dalen. Er kan dan een collaps met bewustzijnsverlies optreden.
• Warme dranken als thee of soep zijn wel aan te bevelen, op voorwaarde dat iemand aanspreekbaar is en het zelf aan kan pakken en opdrinken.
• Geen alcoholische dranken! Alcohol verwijdt de bloedvaten in de huid. Daardoor krijg je wel een warmer gevoel, maar in werkelijkheid koel je sneller af!
• Wrijf het slachtoffer niet warm, dit kan leiden tot beschadiging van de huid en verder warmteverlies omdat de vaten in de huid gaan openstaan en er nog meer warmte wordt afgevoerd.
• Wees voorzichtig met gebruik van kruiken, dit leidt gemakkelijk tot brandwonden omdat het slachtoffer de temperatuur niet goed kan waarnemen.

Fase 2: acuut ingrijpen vereist: diepe onderkoeling

Slachtoffer stopt met rillen. Dalend bewustzijn, verminderde reflexen; hartslag neemt af; spieren worden stijf; mogelijk blauwe lippen, oren, vingers en tenen.

• Direct 112 (laten) bellen!
• Voorkom verdere afkoeling, knip eventueel natte kleding weg.
• Voorkom onnodige bewegingen of verplaatsing van het slachtoffer.
• Wikkel het slachtoffer bij voorkeur in een (voor verwarmde) deken.
• Geef niets te eten of te drinken.
  
  

Omslaan

Water met een temperatuur beneden de 15 °C wordt als gevaarlijk beschouwd. Ons roeiwater is voor het grootste deel van het jaar lager dan 10 °C. Lees hierover meer op deze website (menu Roeien/Veiligheid). 

https://www.rvrijnland.nl/onderkoeling

Christa van de Aa
Commissaris opleiden en veiligheid